محرّم شهر بکاء و تباکی و ماه احزان آل محمد (صلی الله علیه و آله) است. محرّم ماه «بلی» گفتن به «أَلَسْتُ أَوْلی بِکمْ» در غدیر است. محرّم هنگام «لأَبْکینَّ لَک بَدَلَ الدُّموُعِ دَماً» است. محرّم ماه ابراز محبت شیعه به مقام ولایت و امامت ائمه هدی (علیهم السلام) است. ماه اشک و عزاداری، ماه شیعه برای محبت، ماه کربلا و جلوه آن، ماه مقتل و سینه‌زنی، ماه احقاق حق است.
اگر چنین است باید قبل از محرّم، ایامی را مراقب گوش و چشم و دست و زبان و سایر اعضای بدن بود و در مراعات حال آنها کوشید. باید مراقب آنچه می‌شنویم باشیم تا در ماه محرّم توفیق شنیدن مقتل، مرثیه، فضائل و مناقب اهل بیت (علیهم السلام) بالاخص خامس آل عبا (علیه السلام) را داشته باشیم.
مراقبت از جسم و روح قبل از محرّم
در هر زمان و مکان زبانی لب به سخن نگشاییم. از غیبت، تهمت، دروغ، و سخنان قبیح پرهیز کنیم. زبان را به صلوات و ذکر و استغفار معطر کنیم، تا خداوند توفیق دهد در این ماه زیارت عاشورا، مرثیه، اشعار سینه‌زنی و نام مبارک سید الشهداء (علیه السلام) بر زبانمان جاری شود. سعی کنیم مجرایی که محل عبور گلاب ناب است، به پلیدی و کثیفی آلوده نکنیم.
باید چشم‌ها را برای اشک ریختن آماده نمود و نباید اجازه داد چشم به هر چه و هر کس که می‌خواهد نگاه کند.
چشم را با نگاه به آیات قرآن، زیارت ائمه (علیهم السلام)، ضریح مطهر ایشان و نام مبارکشان آماده کنیم، تا بیشتر و بهتر بتواند برای مظلومیت و مصائب حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) و اهل بیت و اصحاب نازنینش اشک بریزد. گرچه قطرات اشکی که می‌ریزیم به برکت امام حسین (علیه السلام) پاک کننده جان و روان از تمام آلودگی‌هاست، ولی ما وظیفه داریم به استقبال آن اشک رویم. به خاطر احترامی که برای اشک قائلیم، بجاست اشکی که برای آقا و مولایمان می‌ریزیم از چشمی پاک سرازیر شود.
باید دست را نیز زیر ذره‌بین مراقبت و مواظبت قرار دهیم؛ چون قصد داریم با همین دست در ماه محرّم به نام امام حسین (علیه السلام)، حضرت علی اکبر، علی اصغر و زینب کبری (علیهم السلام) ابراز ارادت و محبت کنیم و بر سر و سینه زنیم. با همین دست اشک چشمانمان را پاک کنیم، و بر پیشانی دست ماتم بگذاریم. با همین دست زنجیر بزنیم، و کفش عزاداران حضرت را جفت کنیم، و ظرف سفره حسینی را بشوییم.
با این پاها نباید به هر جا و سراغ هر کاری برویم. به زیارت رفتن، حرم رفتن، مسجد رفتن، در جماعت شرکت کردن، به مجالس اهل بیت (علیهم السلام) رفتن، قضای حوائج برادران دینی، در راحتی پدر و مادر سعی نمودن و سایر کارهای خیر باعث می‌شود خدا توفیق بیشتر و بهتر برای رفتن به مجالس اهل بیت (علیهم السلام) را به ما عنایت فرماید.
خودداری از خوردنِ مالِ شبهه‌ناک و مواظبت بر خوردن مال حلال، یکی دیگر از مقدمات مهم ورود به ماه محرم است.
مراقبت از جسم و روح در ماه محرّم
اکنون نوبت آن است که آنچه در ماه محرّم باید مراعات شود و شئون یک عزادار به حساب می‌آید یادآور شویم.
1. رنگ مصیبت در زندگی روزانه
زندگی دوستان اهل بیت: باید در محرّم و صفر تغییر چهره دهد تا توفیق عرض ادب و تسلیت به ساحت صاحبان مصیبت پیدا کنند، که همان ائمه معصومین (علیهم السلام) هستند. از سوی دیگر، کارهای هیئات و حسینیه‌ها مانند توزیع چای و پخت و پز و شستشو و سیاهپوش کردن معابر و مساجد را بین خود تقسیم کنند تا همه بتوانند فیض سخنرانی و ذکر مصیبت و سینه‌زنی را درک کنند.
قبل از محرّم امور شخصی را به انجام رسانند تا در ایام محرّم وقت عزاداری داشته باشند. تا حد امکان سعی شود بهترین اوقات روز را به مجالس اهل بیت (علیهم السلام) اختصاص دهند، بدین صورت که تا آخر وقت در محل کار یا خانه نمانند و هنگام خستگی را به مجلس اختصاص دهند. یا اگر نخواستند جایی بروند و کسی با آنها کاری نداشت، به مجلس بروند. این گونه نباشد که اوقات اضافی را به مجالس اختصاص دهند.
